1) İlk Adım: İlk Muayene Ve Çift Değerlendirmesi
Çiftin daha önce görmüş olduğu tedaviler ve gebelik, doğum, düşük gibi hikayeleri dinlenir. Varsa eski tahlil ve tetkik sonuçları değerlendirilir.
– Her türlü ameliyat raporu ya da notu
– Sperm tahlili
– Kadın ve erkeğe ait kan testleri
– Daha önce uygulanan tedavilere ait raporlar
– Rahim filmi
– Kromozom analizi
– Başka hastalıklar ile ilgili raporlar
Tüm bu verilere göre tüp bebek tedavisi planlanır ve tedavinin uygulanacağı gün belirlenir.
2) İkinci Aşama: Yumurtalıkları Uyarma Ve Yumurta Oluşturma
Yumurtalıklarda iyi embriyoların seçilerek rahime konulması ve çok sayıda yumurta oluşturmak için yumurta geliştirici ilaçlar (iğne tedavisi) uygulanır. İlaç dozu ve tedavi süreci hastanın yaşı ve yumurta rezervine göre değişmektedir. Ortalama 8-12 gün sürmektedir.
3) Üçüncü Aşama: Yumurta Toplama / Sperm Alınması
Gelişen yumurtalar anestezi altında toplanır ve laboratuvar koşullarında döllenme işlemi için saklanır. Bu sırada erkek de sperm verir. Tıpkı sperm tahlilinde olduğu gibi mastürbasyon yoluyla sperm alınmaktadır. Sperm veremeyen erkeklerden ise mikro TESE yöntemi ile sperm alınır. Ortalama olarak bu işlem yarım saat sürer. Yumurta toplama günü verilecek sperm örneği için erkek 2-4 günlük bir cinsel perhiz yapmalıdır. Bu süre 7 günden uzun olmamalıdır.
4) Dördüncü Aşama: Tüp Bebek (IVF) Veya Microenjeksiyon (ICSI) Uygulaması
*Klasik Tüp Bebek-IVF (İn Vitro Fertilizasyon): Tüp bebeğin ilk yıllarında, henüz mikroenjeksiyon kullanılmadığı zamanlarda, daha sık olarak uygulanan bir teknikti. Son yılarda, döllenme oranları ICSI’ ye göre daha düşük olduğundan, çoğunlukla uygulanması tercih edilmeyen bir IVF tekniği haline dönüşmüştür.
*Mikroenjeksiyon (ICSI): Mikroskop altında spermin direkt olarak yumurtanın içine enjekte edilmesidir. Tüp bebek tedavisinde mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Mikroenjeksiyonun amacı, yumurtanın tek tek sperm ile buluşması vasıtası ile döllenmenin yüksek oranlara çıkartılmasıdır. Mikroenjeksiyon, özellikle şiddetli erkek infertilitesinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Erkekten alınan sperm, mikroskop altında kadından alınan yumurta birleştirildikten sonra, vücut ortamını andıran inkübatör dediğimiz cihazlar içerisinde gelişimine göre 7. güne kadar takip edilmektedir.
5) Beşinci Aşama: Embriyo Transferi
İki ila altı gün süreli laboratuvarda saklanan döllenmiş yumurtalar rahim içerisine bir ağrısız bir şekilde özel katater yardımı ile yerleştirilir. Bu işlem 5-10 dakika kadar sürer. Gebelik testine kadar olan süreçte cinsel beraberlik önerilmez. Ağrı kesici olarak grubu kullanabilir. Transferden 1 gün sonra ılık duş şeklinde banyo yapılabilir. Embriyo transferi sonrası birkaç yan etki görülebilmektedir. Bu yan etkiler şu şekildedir; – İşlemden kısa bir süre sonra az miktarda berrak veya kanlı sıvının gelmesi – Yüksek östrojen seviyelerine bağlı meme hassasiyeti – Hafif şişkinlik hissi – Hafif derecede kramp – Kabızlık – Adet ağrısına benzer bel ve kasık ağrısı Embriyo Transferi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Anne adayları gebelik testine kadar cinsel ilişkide bulunmamalı, sigara kullanmamalı, doktora danışmadan herhangi bir ilaç kullanmamalı ve spor, ağır yük kaldırma gibi aktivitelerde bulunmamalıdır.
6) Altıncı Aşama: Gebelik Testi
Transfer işleminden sonra 3. Gün embriyolarında 12. gün;
5. Gün embriyolarında 10. Gün gebelik testi yapılarak gebeliğin oluşup oluşmadığı öğrenilir. Bu test açlık ve tokluk gerektirmeyen kanda BHCG dediğimiz bir kan testidir.
Gebelik tespit edildikten 48 saat sonra test tekrarlanarak yükseliş teyit edilmelidir. Burada artışın 48 saat ara ile en az yüzde 53; tercihen 2 kata yakın olması beklenir. Hekim gebeliğin rahim içinde yerleştiğinden ya da gebeliğin sağlıklı ilerlediğinden emin olabilmek için gerekirse testin tekrarlanmasını önerebilir. 1 hafta – 10 gün sonrası için hasta ultrason kontrolüne çağrılır. Şehir dışı veya yurtdışında yaşayan hastalar ise bulundukları yerde kontrollerini yaptırıp bilgi verirler. Her ne kadar gebe kaldıktan sonra normal bir gebelik olsa da özellikle hekimin önerisi doğrultusunda kullanılır. Önerilen süre öncesinde ilaçların kesilmemesi önemlidir
Embriyo transferi sonrası yatak istirahati önerilmez. Çalışmalarda embriyo transferi sonrası mutlak yatak istirahati
yapan hasta grubunda standart yaşamına devam eden hastalarla kıyaslandığında muhtemel anksiyete ve stres artışı nedeniyle gebeliklerin
daha düşük olduğunu gösteren yayınlar mevcuttur.